Ręka to niezwykle wyspecjalizowany narząd. Zbudowana z kości, drobnych stawów i więzadeł tworzy precyzyjne narzędzie, które codziennie wykonuje tysiące drobnych ruchów. Rola ręki widoczna jest w obszarze samoobsługi, komunikacji, w nauce i zabawie. Ręce są jednym z najcenniejszych narzędzi poznania świata! Kończyna górna nie pracuje jednak w odosobnieniu, a w połączeniu z tułowiem, wzrokiem, słuchem, dotykiem.
Śmiało można powiedzieć, że sprawność rąk znacząco wpływa na poziom funkcjonowania człowieka i jego samodzielność.
Ręka odpowiedzialna jest także za pisanie i kontrolę grafomotoryczną. Umiejętność pisania jest procesem złożonym, wymaga od dziecka ogólnej sprawności całego ciała oraz ręki, wykorzystania płynnej pracy oczu, prawidłowej koordynacji, koncentracji oraz łatwego odbioru informacji słuchowych. Dla wielu uczniów czynność ta jest trudna do opanowania, co w konsekwencji generuje różnego rodzaju trudności w nauce szkolnej.
Symptomy opóźnienia lub zaburzenia rozwoju małej motoryki zauważalne są już we wczesnym dzieciństwie. Na początku objawiają się one głównie obniżoną sprawnością w zakresie dużej motoryki, trudnościami z opanowaniem czynności samoobsługowych, a następnie widoczne są w zakłóceniach czynności precyzyjnych, np. rysowaniu czy pisaniu.
Terapia ręki to jedna z metod wspomagających rozwój dziecka. Podczas zajęć angażujemy całe ciało, stymulujemy bazowe systemy sensoryczne (propriocepcję, dotyk, równowagę), wzmacniamy całą kończynę górną i budujące ją struktury, wykonujemy ćwiczenia manualne, manipulacyjne i precyzyjne, a na końcu także graficzne. Usprawniamy także współpracę oko-ręka, rozwijamy umiejętności planowania ruchu, wspomagamy czucie głębokie oraz powierzchniowe, ćwiczymy świadomość ciała.
Wskazania do terapii ręki:
- trudności manualne (widoczne podczas malowania, wycinania, lepienia, rzeźbienia, wydzierania);
- wolne tempo uczenia się nowych czynności motorycznych;
- trudności grafomotoryczne (niski poziom graficzny rysunków, szlaczków, wzorów, figur);
- obniżony poziom graficzny pisma (pismo niekształtne, nieprecyzyjne, mało czytelne, niestaranne, zaburzone proporcje liter);
- wolne tempo pracy;
- wyraźne obniżenie lub podwyższenie napięcia mięśniowego w obrębie kończyny górnej i obręczy barkowej;
- zachowanie nieprawidłowej postawy podczas pracy przy stoliku;
- niewłaściwy chwyt pisarski;
- problemy z nauką przedmiotów szkolnych, których opanowanie wymaga sprawności motorycznej, manualnej, czy rysunkowej (np. plastyka, prace techniczne, geometria);
- problemy z koordynacją obu rąk podczas wykonywania czynności manipulacyjnych.
A także:
- kłopoty w czynnościach samoobsługowych;
- zaburzenia koordynacji wzrokowo-ruchowej;
- nieprawidłowa postawa ciała;
- zaburzona lateralizacja;,
- kłopoty ze skupieniem uwagi;
- zaburzenia praksji (zdolność wykonywania ruchów celowych);
- słaba świadomość własnego ciała;
- niechęć do dotykania różnych faktur;
- brak motywacji i niechęć do aktywności grafomotorycznej;
- zbyt wolne lub zbyt szybkie wykonywanie różnych czynności manualnych, co prowadzi do niestaranności;
- osłabione mechanizmy równoważne (trudności z jazdą na rowerze, hulajnodze, staniem na jednej nodze), niezgrabność ruchową, brak koordynacji ruchowej.
Zapraszamy do kontaktu rodziców, którzy zauważają trudności manualne u swoich pociech.
W skutecznej terapii ręki kluczową rolę odgrywa szybkie dostrzeżenie symptomów i kłopotów dziecka oraz dobór właściwych metod terapeutycznych.